Türk Telekomünikasyon A.Ş.’nin (TTAŞ) özelleştirmesi

[Misafir]

Türk Telekomünikasyon A.Ş.’nin (TTAŞ) özelleştirme çalışmaları, diğer özelleştirme uygulamalarından farklı olarak 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu çerçevesinde yapılmaktadır. Sözkonusu çalışmalar, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Ulaştırma Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı üyelerinden oluşan bağımsız değer tespit ve ihale komisyonları tarafından yürütülmektedir.

Ülkemizde özelleştirmenin sembolü haline gelen Türk Telekom’un blok satışı için iki kez ihaleye çıkılmış ancak dünya telekomünikasyon sektöründe yaşanan daralma ve çeşitli hukuki sorunlar sebebiyle istenilen sonuçlar elde edilememiştir.

Global telekom piyasalarının canlandığı bu yeni dönemde, geniş bir tanıtım ve uzun bir hazırlık süreci ile potansiyel alıcıların beklentilerini dikkate alan ve piyasa şartlarına cevap veren bir özelleştirme stratejisi ile, 25.11.2004 tarihinden itibaren yayınlanan ilanlarla Türk Telekomünikasyon A.Ş.’nin (Türk Telekom) ihale süreci yeniden başlatılmıştır.

Bu sürece kadar, piyasa şartlarına duyarlı ve interaktif bir yaklaşım içinde özelleştirme stratejisi yeniden şekillendirilmiştir. Nisan 2003'te Bakanlar Kurulu'nca alınan Prensip Kararı ile Türk Telekom özelleştirmesinde, halka arz ve minimum %51'lik blok satış hazırlıklarının eşanlı yürütülmesi, bu yöntemlerden hangisinin uygulanacağına ise oluşacak piyasa koşulları çerçevesinde karar verilmesi hükme bağlanmış, diğer taraftan, Türkiye’de ve yurtiçinde Türk Telekom özelleştirmesine yönelik piyasa talep analizi çalışmaları gerçekleştirilmiş ve sözkonusu çalışmanın sonuçları 13.11.2003 tarihinde Bakanlar Kurulu’nun yeni satış stratejisini belirlediği Karar ile de hükme bağlanmıştır. Bu Karar uyarınca, şirket hisselerinin en az %51’inin tek seferde blok olarak satılması ve blok satışı müteakip, kalan hisselerin Bakanlar Kurulunca belirlenecek süreç çerçevesinde halka arz edilmesi kararlaştırılmış ve Türk Telekom özelleştirmesine yönelik birçok olumlu düzenleme hayata geçirilmiştir. Bunlardan bazıları;
• Yabancılara yönelik sermaye sınırlamasının kaldırılması, ve altın hissenin kapsamının daraltılması,
• Türk Telekomun sorunlu alacaklarına ilişkin düzenlemenin gerçekleştirilmesi,
• Şirketin %100’ünün satılabilmesinin mümkün kılınması,
• Şirkette kamu payının %50’nin altına düşmesiyle birlikte asli ve sürekli görevlerde çalışanlar, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca kadrolu ve sözleşmeli personel statüsünde çalışanlar ve kapsam dışı personel statüsündeki personelin, devirden sonraki 30 gün içinde başka kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilmek üzere Devlet Personel Başkanlığı’na bildirilmesi,
• Şirket üzerindeki çeşitli vergi yükümlülüklerinin (Deprem Afet Fonuna Katkı, Sivil Savunma Fonuna Katkı, Milli Prodüktivite Merkezine Katkı Payı, TSE’ye katkı payı ) 01.01.2005 tarihi itibariyle kaldırılmasıdır.

Diğer taraftan, Türk Telekom'un blok olarak satışına ilişkin ihale öncesinde, Özelleştirme İdaresi tarafından potansiyel yatırımcıları Şirketin hukuki, operasyonel ve mali durumuna ilişkin olarak aydınlatmak, satış sürecine ilişkin bilgi vermek ve ilgililerin de özelleştirme sürecine ilişkin görüşlerini almak üzere bir Özelleştirme İdaresi tarafından “Bilgilendirme Süreci” gerçekleştirilmiştir. Toplam 11 yerli ve yabancı yatırımcının katıldığı süreç 31 Temmuz 2004 tarihinde sona ermiş ve Türk Telekom İhale Komisyonuna çalışmalarında yardımcı olmak üzere BNP Paribas, PDF Danışmanlık ve Denizbank Konsorsiyumundan oluşan finansal danışmanlar ile Cerrahoğlu ve Baker and Mc. Kenzie’den oluşan hukuk danışmanları görevlendirilmiştir.

Dünyanın en büyük altyapı sahibi telekom operatörlerinden biri olan Türk Telekom, güçlü iş profili ve önemli nakit akışı ile bir cazibe merkezidir. Türk Telekom’un özelleştirmesi sadece telekomünikasyon alanında değil, Türkiye’de genel ekonomik reform çerçevesinde de bir kilometre taşı olarak değerlendirilmektedir. Rekabetçi ve etkin bir telekomünikasyon yapısının geliştirilmesi ile Türk Telekom’un etkinliğinin ve hizmet kalitesinin arttırılması özelleştirmenin başlıca hedefleri arasındadır.

15.10.2004 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile Şirket hisselerinin %55’nin blok olarak satılması ve bu çerçevede 31.12.2004 tarihine kadar ihale ilanına çıkılması hükme bağlanmıştır. Aynı Bakanlar Kurulu Kararı ile Türk Telekom İhale Komisyonuna ihale sürecinde önyeterlilik kriterlerinin uygulanması için yetki verilmiştir.

25.11.2004 tarihinde yerli ve yabancı basın organlarına verilen ilanlarla başlayan ihale sürecinde son teklif verme tarihi olan 24 Haziran 2005 itibariyle 4 gruptan teklif alınmış, ihale 1 Temmuz 2005 tarihinde sonuçlandırılmıştır. İhalede en yüksek teklifi 6.550.000.000 ABD Doları bedelle OGER Telecoms Ortak Girişim Grubu, ikinci en yüksek teklifi ise 6.500.000.000 ABD Doları bedelle ETİSALAT-ÇALIK Ortak Girişim Grubu vermiştir. İhale sonuçları İhale Komisyonu tarafından Rekabet Kurulu onayına sunulmuştur. Rekabet Kurulu’nun iznini müteakiben karar, 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından 25/07/2005 tarih ve 2005/9146 sayılı kararı ile onaylanmış ve 02/08/2005 tarih ve 25894 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. İhale sonucunun Resmi Gazete’de yayımlanmasıyla beraber ihalede kazanan Oger Telecoms Ortak Girişim Grubu ile 24.08.2005 tarihinde hisse satış sözleşmesi imzalanmıştır. 14 Kasım 2005 tarihinde gerçekleştirilen devir işlemi ile Türk Telekom bir kamu şirketi olmaktan çıkmıştır. Bu özelleştirme uygulaması, “Acquisitions Monthly” tarafından “Gelişen Piyasalarda 2005 Yılı’nın En Başarılı İşlemi” ödülüne layık görülmüştür.

Son olarak, 13.11.2003 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde, blok satış sonrasında Türk Telekom’da Hazine’ye ait %45 oranındaki hissenin bir bölümünün halka arzına yönelik hazırlık çalışmaları başlamıştır. 10 Aralık 2007 tarih ve 12973 tarihli Bakanlar Kurulu Kararı ile Türk Telekom’un %15 oranındaki hissesinin 31.12.2008 tarihine kadar Halka Arz yöntemiyle özelleştirilmesine karar verilmiştir. Bu satışta, 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanun uyarınca, Türk Telekom ve T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü çalışanları ile küçük tasarruf sahiplerine ayrılması öngörülen %5 oranındaki pay ile ilgili olarak; bu satışta Türk Telekom hisselerinin %3’ünün halka arza konu %15’lik dilim içerisinde değerlendirilerek söz konusu çalışanlara ve küçük tasarruf sahiplerine ayrılmasına karar verilmiştir. Bahse konu özelleştirme çalışmaları çerçevesinde, Deutsche Bank, Londra Şubesi - Garanti Yatırım Menkul Kıymetler A.Ş’den oluşan konsorsiyum finansal danışman firma olarak seçilmiştir.

Bu çerçevede, Türk Telekom’un halka %15 (ek satış hakkı hariç) oranındaki hissesinin Türk Telekom ve T.C. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü çalışanları, küçük tasarruf sahipleri, alımgücü yüksek yatırımcılar, yurtiçi kurumsal yatırımcılar, yurtdışı kurumsal yatırımcılara yönelik halka arz süreci başlamış olup, 28-29-30 Nisan 2008 tarihinde Ön Talep Toplama, 7-8-9 Mayıs 2008 tarihleri arasında ise Kesin Talep Toplama yapılmış olup, halka arz süreci başarılı bir şekilde tamamlanmıştır.